İslam Əməkdaşlığı Təşkilatının İstanbulda keçirilən son iclasında Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı  təmas qrupu yaradılması haqqında qərar qəbul edilib.  ANS PRESS-in məlumatına görə, iclasda çıxış edən prezident İlham Əliyev  bu qərara görə sammit iştirakçılarına təşəkkürünü bildirib.

“Mən Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin Azərbaycanın suverenliyi və ərazi bütövlüyü çərçivəsində həlini dəstəkləyən ədalətli qətnamələrə görə İƏT-ə səmimi minnətdarlığımı bir daha ifadə edirəm. Lakin işğalçı Ermənistan bu qərarlara məhəl qoymur və danışıqlar prosesini pozmaq üçün vaxtaşırı silahlı təxribatlara əl atır. Onlardan biri də aprelin əvvəllərində törədilib”,-deyən prezident əlavə edib ki,  münaqişə ilə bağlı İƏT  xarici işlər nazirləri səviyyəsində kontakt qrupu yaradılır.

Yeni yaradılan təmas qrupundan əvvəl Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllini hədəfələyən minlərlə görüş və müzakirələr keçirilib. Hətta  1992-ci ildə ATƏT-in Minsk qrupu  Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin  danışıqlar yolu ilə həlli üçün yaradılsa da bu illər ərzində  yaradılan qruplar, qəbul edilən qətnamələr və həmçinin keçirilən görüşələr demək olar ki, heç bir nəticə verməyib.

Amma yeni təmas qrupunun təşkil edilməsi Azərbaycan ordusunun hərbi əməliyyatlarından sonrakı  dövrə təsadüf edir. Bəs bu  qrup münaqişənin həllinə necə təsir edə bilər?

«Atlas» Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri Elxan Şahinoğlunun fikrincə, yeni qrup Ermənistana əlavə bir təziq vasitəsidir.  Çünki İƏT Azərbaycana ən çox dəstək verən təşkilatlardan biridir.

“Təşkilat üzvüləri  hər yığıncaqlarında Azərbaycanın ərazi bütövlüyü ilə bağlı qətnamələr qəbul edilər. Həmçinin Azərbaycanın Ermənistana qarşı cavab tədirlərindən sonra İƏT-la yanaşı qərb ölkələrinin də diqqəti münaqişəyə cəlb edilib. Onlar açıq formada Ermənistan ordusunun Qarabağ ətrafında 7 rayonun boşaldılmasını dilə gətirirlər. İslam Əməkdaşlığı Təşkilatının bu prosesə qoşulması, Azərbaycanın mövqelərini diplomatik cəhətdən möhkəmləndirir”,-deyə Elxan Şahinoğlu bildirdi.

Ekspert bildirdi ki, qrup üzvüləri BMT və digər təşkilatlarda Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı konkret mövqe ortaya qoya bilərlər.Məlumdur ki, münaqişənin həllini ATƏT-in Minsk qrupunun vasitəçiləri  (Rusiya, Fransa, ABŞ)  öz üzərinə götürüb. Amma hazırki məqamda onların səyləri bir nəticə verməyib.

Medvedev və Lavrovun yeni Qarabağ planı

Milli Məclisin Beynəlxalq münasibətlər və parlamentlərarası əlaqələr komitəsinin üzvü, millət vəkili Rasim Musabəyov  bildirdi ki,  təmas qrupu münaqişənin həllinə  Minsk qrupu qədər təsir edə bilməz. “Çünki Ermənistan müsəlman dövləti deyil və həmçinin qrup Azərbaycan tərəfinə dəstək kimi yaradılır. Vasitəçilik üçün hər iki tərəflə normal əlaqələr qurulmalıdır. Məsələn, Türkiyə ATƏT-in və Minsk qrupunun üzvüdur. Amma Ermənistanla normal münasibətətləri yoxdur”,-deyə Rasim Musabəyov qeyd etdi.

Millət vəkili bildirdi ki, bu qrup İƏT-in  iclaslarından sonra da Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ətrafında müzakirələr aparılmasına və beynəlxalq təşkilatlarda Azərbaycan əleyhinə  keçirilən səsvermələr zamanı ölkəmizin  mövqeyinin  müdafiə edilməsinə  imkan verir.

İslam ölkələrinin münaqişənin həllinə cəlb edilməsi isə Ermənistanın mövqelərinə uyğun gəlmir. Çünki aprelin 2-dən 5-nə qədər davam edən döyüşlərdə Azərbaycan ordusunun açıq üstünlüyü hiss edildi.

Döyüşlər nəticəsində Goranboy rayonu və Naftalan şəhərinə təhlükə yarada biləcək Talış kəndi ətrafındakı yüksəkliklər, eləcə də Seysulan məntəqəsi düşmən qüvvələrindən tam təmizlənib. Füzuli rayonu istiqamətində yerləşən, geniş ərazini nəzarətdə saxlamaq imkanı verən strateji əhəmiyyətli “Lələ təpə” adlandırılan yüksəklik də bölmələrimizin nəzarətinə keçib.

Belə bir vaxtda Ermənistan Rusiyanın da nəzərçarpan  dəstəyini hiss etmədi. Bu İrəvanda rəsmi Moskvaya qarşı  açıq etirazların yaranmasına səbəb oldu. Ən güclü müttəfiqini itirməkdə olan Ermənistana yeni təziq vasitəsinin yaradılması isə onun mövqelərini daha da zəiflədir. Amma bu o demək deyil ki, təmas qrupundakı dövlətlərin hər biri Azərbaycanın mövqelərini dəstəkləyəcək. Çünki təşkilatda həm Ermənistanla diplomatik əlaqələri olan İran, Misir, İordaniya, Livan kimi dövlətlər, həm də Azərbaycanla yüksək səviyyədə əməkdaşlıq edən Sudiyyə Ərəbistanı, Pakistan və Türkiyə var.